20 VI – 30 IX 2006 
 

kurator wystawy: mgr Bogdan Walkiewicz

Wystawa przygotowana we współpracy z Muzeum Archeologicznym w Biskupinie oraz Muzeum Archeologiczno-Historycznym w Elblągu.

Wystawa „Truso – wikińskie emporium” prezentuje rezultaty badań archeologicznych prowadzonych na terenie portu wikińskiego w Truso (obecnie Janów Pomorski koło Elbląga). Do niedawna ta wikińska osada była znana tylko z relacji anglosaskiego żeglarza Wulfstana, który w IX w odwiedził Truso. Pomimo wieloletnich wcześniejszych poszukiwań i prób lokalizacji, port został odkryty dopiero w 1982 roku przez dr Marka Jagodzińskiego, archeologa z Muzeum w Elblągu. Prace wykopaliskowe prowadzone są do dnia dzisiejszego.

Osada Truso została założona na wschodnim brzegu jeziora Drużno w VIII wieku przez Wikingów z Danii. Wskazuje na to charakterystyczne budownictwo oraz występowanie licznych zabytków skandynawskich. Był to ważny ośrodek wymiany handlowej i rzemieślniczej w tej części Europy pomiędzy 700 a 1100 rokiem. Rozmiary Truso były porównywalne do największych ówczesnych nadbałtyckich osad portowych, takich jak Hedeby, Birka, czy Wolin. Zajmowała ona około 10 hektarów powierzchni. Do Truso docierały zarówno statki z Bałtyku, jak również tratwy i łodzie z Wisły i jej dopływów. Tu również zbiegały się ważne szlaki lądowe z południa i zachodu. Truso utrzymywało szerokie kontakty handlowe z najdalszymi regionami Europy. Była to osada zamieszkana przez wiele narodowości: obok miejscowej ludności zachodnio-pruskiej przebywali tu czasowo lub byli stałymi mieszkańcami także Słowianie, Skandynawowie, a być może również Fryzowie.
 
Podczas badań archeolodzy zlokalizowali część rzemieślniczą oraz portowo-handlową i mieszkalną. Dzięki pracom możliwe było odtworzenie zabudowy portu i osady oraz przedstawienie rekonstrukcji fragmentu wnętrza typowego długiego domu, charakterystycznego dla świata Wikingów.

Wystawie będzie towarzyszyć ekspozycja „Połączeni morzem„, zorganizowana przez Wielkopolski Oddział Stowarzyszenia Marynistów Polskich. Wystawa będzie prezentacją malarstwa, rysunku, fotografii i rzeźby o tematyce marynistycznej wybrzeża Bałtyku. Patronat honorowy nad wystawą objął Prezydent Miasta Poznania Ryszard Grobelny.