27 V – 22 IX 2011

kurator wystawy: Andrzej Krzyszowski

W okresie od 27 maja do 22 września 2011 roku w Muzeum Archeologicznym w Poznaniu we współpracy z Muzeum im. Dériego w Debreczynie na Węgrzech (Hajdú-Bihar Megyei Múzeumok Igazgatósága, Déri Múzeum) będzie prezentowana wystawa „MIESZKAŃCY GWIAŹDZISTEGO NIEBA.”, nad którą patronat honorowy sprawują: Jego Ekscelencja Ambasador Węgier w Polsce Róbert Kiss, konsul honorowy Węgier w Poznaniu Witold Abramowicz i prezydent miasta Poznania Ryszard Grobelny.

Ekspozycja prezentuje materiały pochodzące z badań wykopaliskowych na kilkudziesięciu stanowiskach archeologicznych z rejonu Hajdú-Bihar położonego na terenie Wielkiej Niziny Węgierskiej. Na wystawie można zobaczyć materialne przejawy wierzeń, zwyczajów i kultów związanych ze śmiercią, które dla poszczególnych terenów i okresów chronologicznych bywają odmienne, ale ich istota i sens są ponadczasowe. „Tamten świat” – od pradziejów po dzisiejsze czasy – lokuje się ponad chmurami, w niebie. Zaś pragnieniem ludzi zawsze było przywrócenie życia bliskim, nawiązania z nimi kontaktu czy wsparcie zmarłych w ich „drodze do gwiaździstego nieba”. Umożliwiały to dary czy też ofiary składane bogom, symbole pozostawiane zmarłym i odprawiane rytuały, które mogli czynić tylko wybrani. Prawie w każdym okresie historycznym miejsca chowania zmarłych odzwierciedlały ówcześnie panujące zwyczaje i wierzenia oraz stosunki społeczne. Na podstawie lokalizacji grobów, przedmiotów podarowanych zmarłym oraz śladów wskazujących na rytuał pogrzebowy archeolodzy próbują rekonstruować system myślenia tych, którzy pochowali tu swoich zmarłych. Niejednokrotnie więc cmentarzyska dostarczają nam więcej danych o życiu pogrzebanych tam ludzi niż badania pozostałości współczesnych im osad.