J. E. Kaczmarek

Organizacja badań i ochrony zabytków archeologicznych w Poznaniu (1720-1958)
(Organization of archaeological research and heritage protection in Poznan (1720-1958))
Poznań 1996
 
Contents

Przedmowa

9

Źródła do dziejów archeologii poznańskiej

11

I. Odkrycia archeologiczne w czasach Oświecenia

25

II. Czasy romantyzmu. Próby ochrony zabytków do 1857 r

27

III. Lata 1857 – 1918. Pierwsze instytucje archeologiczne Poznania
 
III.1. Zbiory pozamuzealne. Działalność naukowa miłośników archeologii.
Powstanie pierwszych instytucji zajmujących się archeologią

36
III.2. Zbiory archeologiczne Poznańskiego Towarzystwa
Przyjaciół Nauk 1857-1918

56
III.3.Zbiory Towarzystwa Historycznego Prowincji Poznańskiej (Historische Gesellschaft fur die Provinz Posen)

67
III.4. Muzeum Prowincjonalne – Muzeum Cesarza Fryderyka (Provinzialmuseum – Kaiser Friedrich Museum

73
III.5. Niemiecka Akademia Królewska – (Die Konigliche Akademie zu Posen)

81

IV. Archeologia w okresie międzywojennym
 
IV.1. Organizacja instytucji archeologiczych i ochrony zabytków w Rzeczypospolitej

83
IV.2. Poznańskie Towarzystwo Przyjaciół Nauk: Komisja Archeologiczna i Muzeum im. Mielżyńskich

98
IV.3. Dział Prehistoryczny Muzeum Wielkopolskiego

101
IV.4. Archeologia na Uniwersytecie Poznańskim

 
IV.4.a. Organizacja Uniwersytetu Poznańskiego i kierunków archeologicznych

109
IV.4.b. Instytut Prehistoryczny

112
IV.4.c. Seminarium Archeologii Klasycznej.

117
IV.4.d. Archeologia na innych kierunkach

119
IV.4.e. Akademickie Koło Polskiego Towarzystwa Prehistorycznego Studentów Uniwersytetu Poznańskiego

119
IV.4.f. Powszechne Wykłady Uniwersyteckie

121
IV. 5. Państwowy Urząd Konserwatorski

122
IV. 6. Polskie Towarzystwo Prehistoryczne

128

V. Lata 1939 – 1945. Organizacja niemieckich badań archeologicznych i konserwatorstwa w okupowanym Poznaniu
 
V.1. Archeologia w III Rzeszy – nauka czy ideologia?

135
V.2. Dział Prehistoryczny Muzeum Cesarza Fryderyka – Krajowy Urząd Prahistorii (Landesamt fur V orgeschichte)

142
V.3. Instytut Prahistorii Uniwersytetu Rzeszy (Institut fur Vor- und Fruhgeschichte)

152
V.4. Ocena działalności archeologów niemieckich w Poznaniu

153

VI. Lata 1945 – 1958. Odbudowa instytucji archeologicznych po II wojnie światowej
 
VI.1. a. Odbudowa instytucji archeologicznych w latach 1945-1948

155
VI.1. b. Przebudowa metodologiczna. Wprowadzenie centralistycznego modelu zarządzania w latach 1949-1955

170
VI.1.c. Zmiany w czasie “odwilży”. Próby decentralizacji. Zmiany organizacyjne w latach 1956-1958

198
VI.1.d. Ocena zmian organizacyjnych i przebudowy metodologicznej po II wojnie światowej

207
VI. 2. Poznańskie Towarzystwo Przyjaciół Nauk. Komisja Archeologiczna PTPN

212
VI.3. Muzeum Prehistoryczne – Muzeum Archeologiczne

213
VI.4. Organizacja kierunków archeologicznych na Uniwersytecie Poznańskim- Uniwersytecie im. Adama Mickiewicza

230
VI.4. a. Instytut Prehistoryczny – Katedra Archeologii Polski i Powszechnej

234
VI.4.b. Instytut Badań Starożytności Słowiańskich

241
VI.4.c. Zakład Archeologii Klasycznej

247
VI. 4.d. Zespół Katedr Historii Kultury Materialnej

249
VI. 4.e. Wykłady o tematyce archeologicznej na innych kierunkach

253
VI. 4.f. Koło naukowe Prehistorii Studentów Uniwersytetu Poznańskiego- Sekcja Archeologiczna Koła Naukowego studentów Historii Kultury Materialnej

254
VI. 5. Instytut Zachodni

258
VI. 6. Działalność wielkopolskich ekspedycji Kierownictwa Badań nad Początkami Państwa Polskiego

262
VI. 7. Instytut Historii Kultury Materialnej Polskiej Akademii Nauk, Zakład Archeologii Polski (Wielkopolski i Pomorza)

266
VI. 8. Organizacja ochrony zabytków archeologicznych w Poznaniu

274
VI. 9. Polskie Towarzystwo Prehistoryczne

275
VI. 10. Oddział Poznański PTP

279
VI.11. Oddział Poznański PTA

280

VII. Posłowie

282

Wykaz wykorzystanych dokumentów

283

Wykaz skrótów

300

Literatura

302

Aneks I (Kim byli?)

325

Aneks II (Wybór źródeł)

349

Zusammenfassung

405

Skorowidz

415